Op vrijdag 12 maart ben ik met Peter naar galerij kuS aan de Willemstraat 91a in Heerlen geweest voor een gesprek met de directeur Toon Hezemans. Een stagiaire, Bert Habets, zat er ook bij.

Momenteel is er in de galerij een tentoonstelling van ideeën van kunstenaars voor de openvallende plekken in Parkstad door de verwachte krimp. Leuke ideeën zitten daarbij zoals organische vormgevingen. KuS is het vervolg op kunstencentrum Signe. Het volgende verhaal werd ons verteld tijdens ons bezoek maar heb ik van de website www.kunstencentrumsigne.nl :

“Status Quo
23-04-10 – 30-05-10

De demografische en economische ontwikkelingen en de daarmee samenhangende stedenbouwkundige consequenties bepalen al honderd jaar het gezicht van deze regio. kuS richt zich op het stimuleren van ontwikkelingen en het debat binnen de beeldende kunst en binnen de regio in het bijzonder. Vanwege haar positie als enige centrum voor beeldende kunst in Parkstad en haar plek in de wijk, wil kuS regelmatig verslag doen van de stedelijke transformatie en een bijdrage leveren in (beeldende) kunst in de openbare ruimte.

Status Quo is de tweede presentatie bij kuS in het kader van deze ontwikkeling, waarbij het accent ligt op het archiveren van de huidige situatie in de ‘krimpwijken’. Meer dan twintig fotografen zijn uitgenodigd om foto’s aan te leveren van de gebieden die in de komende jaren als gevolg van de krimp zullen worden getransformeerd of afgebroken. Met het aangeleverde materiaal wordt een overzichtstentoonstelling gemaakt van de ‘Status Quo’ in deze wijken en wordt zo een beeldarchief aangelegd voor de toekomst. Een selectie van de foto’s zal ook gebruikt worden voor een publicatie over dit onderwerp.”

We hebben een afspraak gemaakt om een presentatie over TTP in hun galerij te houden waarbij zij bereid zijn om mensen in hun adressenbestand hiervan op de hoogte te stellen. In verband met onze proefpresentatie op woensdag 28 april in Laches en dat we misschien nog enkele verbeteringen moeten aanbrengen, hebben we donderdag 6 mei om 19.30u afgesproken. Wij kregen de tip mee om regionale producenten te vragen voor sponsering in natura voor deze avond. Het zal fijn wezen als we een tafel met streekproducten kunnen inrichten. Behalve dat lijkt het mij ook een uitstekende gelegenheid om aandacht te besteden aan het idee van buurtmoestuin (het begrip communitygarden is wereldwijd bekent).

BUURTMOESTUINEN

ALS PLAN TEGEN KLIMAATVERANDERING

Wat is een Buurtmoestuin precies?
Een Buurtmoestuin is een stuk grond waarop buurtbewoners gezamenlijk groenten, fruit, kruiden en bloemen telen. Er zijn allerlei verschillende vormen; je hebt moestuinen op daken; ongebruikte stukjes gemeentelijk groen worden vaak gebruikt en binnentuinen fungeren ook vaak als gemeenschaps-moestuinen. De ene keer werkt iedereen op dezelfde grond, de andere keer krijgt iedereen zijn eigen stukje toegewezen. Maar deelnemers wonen altijd vlak in de buurt van de bewerkte grond.

Wat is het verschil met volkstuincomplexen?
Het grote verschil tussen de Buurtmoestuin, een volkstuinencomplex en je eigen tuin, is dat een Buurtmoestuin tot stand komt en wordt onderhouden door de gezamenlijke inspanning van buurtbewoners. Je werkt dus samen met – en je bent dus ook afhankelijk van – de mensen die bij je in de buurt wonen. Dat is niet altijd leuk of makkelijk, maar als het lukt levert het wel enorm veel voldoening, saamhorigheid, culturele uitwisseling en gezond eten op.

Waarom is de Buurtmoestuin zo bijzonder?
De Buurtmoestuin is zo bijzonder omdat het over zoveel verschillende onderwerpen gaat, zoals: gezond eten; het opnieuw aanleren van vaardigheden zoals interculturele samenwerking; ecologisch educatie; biodiversiteit; en solidariteit. Het is een gezond tegenwicht tegen de geïndividualiseerde samenleving omdat samenwerking met buurtgenoten een vereiste is om tot een goed resultaat te komen.

Doel van de website www.buurtmoestuin.nl
Op deze website kun je je laten inspireren om samen met je buurtgenoten aan de slag te gaan door het inspirerende overzicht van allerlei bestaande buurtmoestuinen te bekijken. Zo gauw je hebt besloten dat je aan de slag wilt, kun je het materiaal in de moestuin-toolkit downloaden en het bewerken naar je eigen wensen. In het hele proces dat daarop volgt kom je allerlei problemen tegen. Zoals boze buurtbewoners die het niks vinden; diefstal van je oogst; vernieling van je hekwerk, bureaucratie en gedemotiveerde deelnemers. Het omgaan met deze en andere problemen is een boeiend en levend proces waar op de website veel aandacht aan besteed zal worden. Om zo min mogelijk afhankelijk te zijn van subsidies, zullen low-budgetoplossingen voor problemen centraal staan.

De Moestuin-Toolkit
De Moestuin-Toolkit is het materiaal dat gebruikt werd bij het opzetten van de Buurtmoestuin De trompenburg, in de rivierenbuurt in Amsterdam. De belangrijkste documenten daarin zijn:

De fraaie handleiding die we gemaakt hebben voor de eerste presentaties. Die staat in doc-formaat dus die kun je heel simpel aan je eigen wensen aanpassen en gebruiken.
Het tweede is de montagefoto die je hiernaast ziet. Het is het resultaat van vakkundig knip- en plakwerk met Fotoshop. De foto staat in de toolkit, geladen in fotoshop. (70MB) Download het, plak er je eigen achtergrondfoto in en je kunt zo aan de slag!

Begin je eigen Buurtmoestuin!
Ben je geïnteresseerd geraakt en wil je weten wat bij jou de mogelijkheden zijn, surf dan naar www.buurtmoestuin.nl

Het idee van een buurtmoestuin past helemaal in het plan van Transition Town Parkstad Limburg. Mensen die mee willen helpen om in Parkstad dit idee te promoten en handen en voeten te geven, kunnen contact opnemen met: TTP, Tilburgstraat 21, 6415 BG Heerlen, 045-5725409, info(at)parksjtad.transitiontowns.nl

Auteur: Leo de Groot
Bronnen: www.kunstencentrumsigne.nl / www.buurtmoestuin.nl
Afbeelding: / www.buurtmoestuin.nl